AQUILO QUE NOS UNE. BO NADAL

Escola de dona Rosita. 

Manuel Veiga Taboada

Antigamente non se falaba de cantos habitantes tiña un lugar, senón de cantos "lumes" había. Un lume representaba un fogar, calor e unha pota a quentar algo comestíbel nunha lareira.

Cando eu era neno falábase de "veciños". O lugar tiña tantos veciños.

A palabra veciños, igual que a palabra lume, non se refería a persoas, senón a familias.

O importante, entón, non era o individuo, senón a familia.

A familia reunía non só a avós, fillos e netos, senón tamén, ás veces, a tíos ou tías que quedaran solteiros e se cadra a algunha vella criada ou a algún veciño que non tiña a ninguén. Carecer de familia era a maior desgraza. Quen che ía axudar no traballo e quen che ía dar amparo de maior, senón había residencias nin seguridade social.

En tempos de crise a familia volve a ter importancia. A familia só se rompe cando o individuo se ve obrigado a "ir polo mundo". E, aínda así, non se rompe de todo, quedan as cartas, agora o facebook.

O Nadal ten tanta forza precisamente porque nos fala da familia, coas súas discusións, pero tamén coa reunión, tan sequera por un día ou unhas horas, das pezas separadas ou distantes.

O Nadal une a familia e recúbrea da conciencia que nos deu sentido ao longo dos séculos: o cristianismo. A familia dáballe apoio aos individuos, garantía a reprodución, pero a Igrexa dábanos significado, eramos todos humanos aos ollos de Deus.

Maternidade de Xulio Fontes

Familia e cristianismo, de aí vimos e aínda estamos aí. Os galegos tivemos o reino suevo e os suevos convertéronse deseguida ao catolicismo. Os visigodos, en cambio, tardaron dous séculos máis en abandonar a súa relixión, o arrianismo, e en abrazar a doutrina católica. É dicir, que, se quixesemos, os galegos poderiamos, dicirlle aos casteláns que nós somos católicos vellos. Temos douscentos anos máis de catolicismo ca eles.

Pero se a familia segue tendo forza, o cristianismo xa non conserva tanta. Hai quen o vive con máis intensidade e quen o vive con menos e hai moitos tamén que só o consideran parte da nosa cultura.

Pero nós, nesta terra, temos outra referencia que nos une: as montañas. O Penegache e a serra. As montañas non nos piden nada nin nos obrigan a nada. Con elas somos máis libres. A nós gústanos ese vínculo coa montaña, porque é onde podemos deixar voar a nosa imaxinación.

Manuel Veiga no Planalto de Penegache preto do marco 21.

As montañas levan aí máis tempo ca ninguén. Hai nelas enterramentos dos nosos antepasados, as mámoas. As montañas seguirán aí por moito tempo.

Hoxe non sabemos se algún descendente noso quedará por estas terras para miralas e ter os mesmos pensamentos. Gústanos pensar que si, que alguén quedará. Talvez, dentro dalgún tempo, o concello poña un drone a voar sobre os cotos máis altos e un neno de Australia ou Canadá, nunha noite desas nas que non é capaz de durmir, verá como os seus pais lle poñen na pantalla, en tempo real, as imaxes do drone que sobrevoa o Penegache e ese neno ou nena, que fala inglés, verá o monte con máis perspectiva e máis claridade que ningún dos seus antepasados de hai dous mil ou tres mil anos. E quizais, algo máis tarde, coa súa muller e os seus fillos, veña aquí, e quizais lle guste e faga unha casa e... a vida nestas terras comece de novo.